Екі айдан кейін нәресте өзінің екінші «мерейтойын» атап өтетін болады. Осы уақытта ол тез өсіп, үлкен әлемді игеруге талпынып, көптеген жаңа дағдыларды игеруге тырысады. Осы және өзге де бүлдіршін жайлы ақпаратты Kyn.kz ақпараттық порталынан оқып біле аласыз.
22 айдағы баланың дамуын талдай отырып, ол осы жасқа жеткілікті күшті, физикалық епті, жылдам болуға және бұрын қолжетімді емес қозғалыстар мен дағдыларды игергенін атап өтуге болады. Бірақ баланы педиатрлар сүйенетін нормаларға сәйкес салыстырмас бұрын, әр нәресте генетикаға, бірқатар жанама факторларға және оның жүйке жүйесінің жұмысына байланысты жеке дамиды деп баса айта кеткеніміз жөн.
1 жас 10 айлық баланың физикалық көрсеткіштері
Бұл жастағы ұл баланың салмағы 10,5-14,5 кг құрайды.
Бойы – 83,5-93 см.
Басының өлшемі — 47 – 51 см.
Бұл жастағы қыз баланың салмағы 10,5-14,5 кг
Бойы — 84-90,5 см.
Басының өлшемі – 46-50 см.
Бұл параметрлерді отандық педиатрлар бекітеді және ДДСҰ нормасынан біршама айырмашылықтар болуы мүмкін.
1 жас 10 айлық бала не істей алады?
22 айлық балада өзінің де, олардың ата-анасының да өмірін айтарлықтай жеңілдететін белгілі бір тұрмыстық дағдылар мен қабілеттердің бар екенін естен шығармаңыз. Мысалы, осы жастағы балалар:
— Шыныаяқтан өз бетінше ішуге, сондай-ақ тамақ ішкен кезде қасық пен шанышқыны да қоса пайдалануға мүмкіндігі бар.
— Аяқ киімді шешіп, тиісінше қайта киюге үздіксіз ұмтылады. Бала киімді өз бетімен қалай киіп, шешетінін біледі, бірақ ол әлі де түймелер мен бекіткіштермен күресте қиындықтар туындауы мүмкін.
— Күнделікті жуынуды дағдыға айналдыра алады, сондай-ақ сүлгіні дұрыс қолдануға үйрету қажет.
— Ойыншықтарды пайдаланып біраз уақыт өз бетінше ойнай алады.
— Үй жануарына қамқорлық жасау (мүмкін болатын әрекеттерді орындау арқылы, мысалы: жануардың ыдысына су құю) – секілді іс-әрекеттерді орындауға мүмкіндігі жетіп артылады.
Бұл жастағы балалар іс-әрекетте белсенді болуға ұмтылады. Олар жүгіреді, секіреді, тіпті өрмелеуі мүмкін. Көбінесе нәрестелер заттарды жан-жағына лақтырып, шкафтарды, әртүрлі жәшіктерді ашуға, олардың ішіндегісін шашыратып, төгуге бейім.
Бұл, әрине, ата-аналар үшін өз кезегінде көптеген қиындықтар тудырады. Олардың міндеті тұрақты тыйым салу емес, баланың шектен тыс энергиясын айналасындағы әлемді білуге деген ұмтылыс тұрғысында дұрыс бағытта бағыттау.
1 жас 10 айлығында басқа балалармен бірлескен ойындарға қатыса алады, барған сайын жаңа сөздерді айтады, сонымен қатар өз әсерін білдіруге тырысады. Баланың сөйлеуін тек ата-аналар ғана емес, бейтаныс адамдар да жақсы түсінеді.
Сөйлеу қабілеті
Бала осы оқиғалар туралы сұрақтарға жауап бере отырып, оның іс-әрекеттеріне байланысты қысқа әңгімелерді (іс-әрекеттерді көрсетпей) қабылдауға және айтуға қабілеті жетеді.
Дене мүшесін біледі, көрсетеді және атайды.
1 жас 10 айға келген баланың сөздік қоры әдетте 50 сөзден тұрады. Бірақ 200-300 сөзді білетін балалар да табылады.
Әр баланың дамуы әртүрлі. Егер сіздің балаңыз әлі көп сөздерді білмесе, мұңаюдың қажеті жоқ.
Бала 3-4 сөзден тұратын сөйлемдерді белсенді түрде айтады (қарым-қатынас жасау, бірдеңе айтарда немесе сұрайтын кезде); таныс әндерді шырқайды; өзіне жақын нәрсені сипаттай алады және суреттердегі заттар мен әрекеттерді атай алады.
Бірақ баланың сөз тіркестері әлі дұрыс қалыптаспаған, көбінесе ол өзін үшінші жақтан атауы мүмкін.
1 жас 10 айға дейін нәресте жеңіл сөздерді нақты сөздермен алмастыра алады, өзіне ғана емес, айналасындағыларға да ауызша жауап бере алады, «Сәлем», «Қош бол», «рахмет», «өтінемін» және т. б. сөздерді біледі және дұрыс қолданады.
