Әр адамның дамуы әр түрлі екенін түсінеміз, алайда, бойы мен салмағы бойынша нормадан ауытқулар, әсіресе жетіспеушілік болса, ата-аналар үшін де, дәрігерлер үшін де алаңдаушылық тудырады. Педиатрия саласындағы көп жылдық тәжірибе мен озық тәжірибе мамандарды көрсеткіштердің шамамен алынған болжамына сүйене отырып, балаңыздың даму көрсеткішін бақылауыңызға болады.

Баланың туылғандағы салмағы

ДДҰ (Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) деректеріне сүйене отырып, дені сау баланың туылған кездегі дене салмағы әдетте 2,8-ден 4 кг-ға дейін болады деп қорытынды жасауға болады. Елімізде жаңа туған ұл баланың орташа салмағы – 3495 г, қыз бала – 3350 г.

Әдетте, екінші күні жаңа туған нәресте салмағының физиологиялық төмендеуі байқалады, ал оның максималды жоғалуы 4-5-ші күні болады.

Өмірдің алғашқы күндерінде қалыпты азаю мөлшері: шала туылған нәрестелерде - жалпы салмақтың 12-14% дейін, толыққанды туылған нәрестелерде 7-8% дейін.

Дене салмағының артуы перзентханада нәресте туылғанның алғашқы күндерінде де, босанғаннан кейінгі кезеңде де бақыланады. Сондықтан нәрестенің параметрлерін өлшеу және әртүрлі өлшемдер педиатрдың кеңсесінде жиі қолданылатын процедура болып табылады.

Әдетте, салмақтың өсуі нәрестені тамақтандыру алдында және одан кейін - объективті бағалау үшін бақыланады.

Алғашқы айларда бала айына 600-800 гр салмақ қосып, 6 айдан кейін 400 граммға дейін салмақ қосуы керек.

Ал 1 жасқа толғаннан кейін салмақ нормалары:

1жастан кейін нәрестенің дене салмағының өсуі баяулайды, көрсеткіштер тұрақты болады - ол қысқа мерзімде - 3 айдан 6 айға дейін жарты килограммға дейін ғана қосуы мүмкін.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының деректері салмақтың жоғарылауы туралы жалпы түсінік береді, бірақ әр бала жеке дамиды, ал нормадан аздап ауытқу болуы мүмкін. Сонымен, ұлдар үшін бұл норма:

1,5 жаста, салмағы 10-нан 13 кг-ға дейін.

2 жаста - 11-ден 14,5 кг-ға дейін.

3 жаста - 13-тен 17 кг-ға дейін.

5 жаста - 15, 5-тен 22 кг-ға дейін.

Қыздар үшін:

1,5 жаста - 9,5-тен 12 кг-ға дейін.

2 жаста - 10, 8-ден 13,5 кг-ға дейін.

3 жаста - 12,5-тен 16,5 кг-ға дейін.

5 жаста - 15,7-ден 21,6 кг-ға дейін.

Мектеп жасына дейінгі және мектеп оқушыларының салмақ нормалары

6-7 жасқа дейін бір жасар баланың салмағы бірте-бірте екі есе, ал 15-16 жасқа дейін үш есе өсуі норма болып саналады. Жыныстық жетілу кезінде бала қайтадан салмақ қоса бастайды.

Баланың өсу қарқыны

Баланың өсу көрсеткіштері әрқашан салмаққа байланысты екенін ұмытпау керек. Егер өсу деңгейі нормадан асып кетсе, салмағы да көп болуы қалыпты құбылыс.

Дені сау жаңа туған нәрестенің денесінің ұзындығы 46-дан 56 сантиметрге дейін болады.

Туған кезде ұлдардың бойы әдетте шамамен 50,7 см, ал қыздарда шамамен 50,2 см. 1 жасқа дейін нәресте тез өседі, орташа есеппен 75-76 см болады.

Тағы бір жылдан кейін, кем дегенде 3 жылға дейін, нәрестенің өсу қарқыны сақталады.

Ол жылына шамамен 10 см-ге дейін өседі. Бірақ ұлдар мен қыздардың өсу қарқынында айтарлықтай айырмашылық болмайды.

3 жастан кейін және мектепке дейінгі жасқа дейін өсу қарқыны баяулайды, осы кезеңде баланың болашақта қаншалықты биік болатынын болжауға болады.

Назарларыңызға 17 жасқа дейінгі балалардың жас ерекшелігіне байланысты бойының ұзындығы мен салмағының нормасы бар кестені ұсынамыз. Бұл тек Денсаулық сақтау ұйымының нормасы екенін ескертеміз. Бала ерекшелігіне байланысты сәл айырмашылық болуы да мүмкін