Кейбір әйелдер, әсіресе, бірінші рет босанған әйелдерде сүт безінің қабыну ауруы мастит пайда болады. Бұл белгілі бір патогенді тудыратын локализацияланған өткір қабыну процесі. Статистикалық мәліметтерге сәйкес, бүгінде 100 бала емізетін ананың 5-і әртүрлі ауырлықтағы маститпен ауырады. 70% бірінші рет босанған әйелдерде кездесетіні байқалған. Шамамен 27%-ы екінші рет босанатын әйелдер болса, тек 3%-ы үшінші баланы дүниеге әкелген аналар. Жасы бойынша жоғарғы шек негізінен 45 жаспен шектеледі.

Әдетте бала емізетін әйелдер бұл ауруға жиі шалдығады. Алайда босанғанға дейін, тіпті олармен жүкті емес әйелдер де ауыратыны кездескен. Кейде патология нәрестелерде және ер адамдарда да болады.

Ауру сүт бездерінің инфекциясын тудыратындықтан өте қатты жайсыздық пен ауыру сезімін тудырады. Ананың жағдайына әсер ететін патология жаңа туған нәрестенің денсаулығына теріс әсер етуі де мүмкін. Сондықтан дереу емханаға барып, емдеуді бастау керек.

Медицинада аурудың екі негізгі түрі бар - лактация және лактация емес мастит. Бірінші жағдайда патологияның дамуының себептері:

• тым көп емшек сүті бөлінуі;

• емшек құрылымының қалыпсыздығы және онымен байланысты азықтандыру қиындықтары;

• баланы тамақтандыру техникасының бұзылуы.
• Бала емізетін әйелдерде маститтің пайда болу себептері:

• емшек жарақаттары (жарықтар);

• сүт бездерінің жақсы немесе қатерлі ісіктерінің диагнозы бар ісіктері;

• алтын түсті стафилококкты тасымалдау;

• босанғаннан кейінгі депрессия;

• кез келген созылмалы аурулардың өршуі;

• гормоналды бұзылулар.

Лактациялық емес мастит кез келген жаста және тек әйелдерде ғана емес, ерлер мен балаларда да дамуы мүмкін.

Маститтің белгілері оның түріне қарамастан бірдей болады:

• ауырсыну, кеудедегі толықтық сезімі;

• сүт безінің бір немесе екі жағында ісінуі (бір / екі жақты мастит);

• қабыну ошағын пальпациялағанда қатты ауырсыну;

• патологиялық аймақта терінің айқын қызаруы;

• аксиларлы лимфа түйіндерінің ұлғаюы, пальпация кезінде олардың ауыруы.

• Жалпы әлсіздік, дене қызуының көтерілуі (кейде сыни деңгейге дейін), жүрек айнуы мен құсу, бас айналу да бар. Егер іріңді мастит басталса (әдетте емдеу болмаған кезде аурудың дамуының 5-ші күні), онда жоғарыда аталған белгілердің барлығы күшейеді, кеудеде айқын тамырлы тор пайда болады және пальпацияда патологияның фокусы пайда болады. Бұл жағдайда шұғыл медициналық көмек қажет.

Маститті емдеу тек дәрігердің қадағалауымен жүргізілуі керек, себебі бактерияға қарсы топтың препараттары тағайындалады. Ең тиімдісі - пенициллиндер, аминогликозидтер, макролидтер және цефалоспориндер. Олардың барлығы емшек сүтіне еніп, баланың денсаулығы мен дамуына теріс әсер етеді - маститпен нәрестені емізуге қатаң тыйым салынады!

Егер патология дамуының бастапқы кезеңінде диагноз қойылса, онда Вишневский жақпа майын қолдануға болады. Бұл құрал ауырсынуды азайтады, инфильтраттың сіңуіне ықпал етеді және сүттің кетуін тездетеді.

Маститті үй жағдайында емдеу әдістері:

• қырыққабат жапырақтарын жұмсартып емшек үстіне қою.

• аскөк тұқымдарын  күні бойы кішкене бөлшектермен қолданыңыз;

• Баланы емізіп болған соң, сүтті сауып отыру. Қолмен емшекті қысу арқылы немесе дәріханалардан арнайы сүт сорғыш құралды пайдалануға болады.

Мастит - бұл хирургиялық араласуды тудыруы мүмкін ауыр ауру. Уақытылы дәрігерге көрініп аурудың алдын алу маститті болдырмаудың немесе тез жазылуға ықпал етеді.