Ішімдікке тәуелділік – қазіргі қоғамның көлеңкелі дерті. Ол тек жеке адамның денсаулығына ғана емес, отбасына, жұмысқа, қоршаған ортаға, жалпы ұлттың келешегіне теріс әсерін тигізеді. Кейбір деректерге сүйенсек, қылмыстардың 60%-дан астамы, жол апаттарының едәуір бөлігі, отбасылық зорлық-зомбылық — ішімдіктің әсерінен болады.

Қоғамда жолдасы, әкесі, туысы ішімдікті қойсын деп емшілерге жүгініп, жақын адамын қалай болмасын тоқтатуға тырысатындар көп. Бірақ ол көп жағдайда іске аспай жатады. Олай ішімдіктен адамды арылту мүмкін бе?

Осыған байланысты нарколог-маман Серғазы Мамытов жауап берді.

«Маскүнемдікке қарсы берілетін дәрілер бар. Оларды суға, шайға қосып бергенде, спирттік ішімдік ішкен кезде ағзасына улы зат түседі. Ол ағзадан шықпай, керісінше ағзаның улануына алып келеді. Соның әсерінен қан қысымы түсіп немесе көтеріліп, беттері қызарып, жүректері соғады. Бірақ кейін ол қайта қалпына келеді. Ал есірткі қабылдайтындарға ондай дәрі жоқ. Сондықтан ол тек маскүнемдерге беріледі. Сондай-ақ, темекіні қоя алмай жүргендерге де берілетін дәрілер бар.  Ағзадағы никотинді қалпына келтіреді де, содан темекіні қоюға мүмкіншілігі болады. Маскүнемдерді емші арқылы емдеу - өзін өзі сендіру. Емшілердің барлығы психологтар. Емшілерге сеніп, өзін өзі сендіру арқылы ғана маскүнемділіктен құтылуы мүмкін. Ал былайша емшілерге барып емделу ол мүмкін емес нәрсе. Өйткені, емшілер тек оқиды, шоқиды. Ондай емделу біздің медицина тілімен айтқанда мүмкін емес. Олар да дәрі береді, араққа жиіркеніп қарайтындай қылып оқып жатады. Сол кездерде қойып қалулары мүмкін. Емшіге барғанша, дәрігерге барған мың есе артық. Медицинаға жүгінген дұрысырақ. Қанша дегенмен дәрігердің аты дәрігер. Қазақта «Шымшық сойса да, қасапшы сойсын» деген сөз бар. Сондықтан әркім өзінің жұмысымен айналысу керек», - деді нарколог-маман.

Ішімдікті сатуды азайтса, маскүнемдердің саны азаюы мүмкін бе? Нарколог маман өз ойымен бөлісті.

«Маскүнемдікті тоқтату мүмкін емес. Горбачев кеңес одағын басқарып отырған кезде оңтүстіктегі шарап шығаратын зауытты, солтүстіктегі арақ шығаратын зауытты жаптырды, солай маскүнемдікті тоқтатамыз деді. Бірақ көп адамдар одан қырылып қалды. Неге? Өйткені, маскүнемдікпен ауыратын адам ешқашан тоқтай алмайды. Масаю ми уланған жағдайда пайда болады. Мұны тоқтатқан уақытта одан ештеңе ұта алмайды. Аурудың асқынған жағдайында олар қиын кезеңде болады. Ол уақытта олар кез келген нәрсені қабылдап, содан ләззат алғысы келіп кез келген спиртті дүниені  қабылдай бастайды. Оны тоқтатқаннан пайда жоқ. Тоқтатамын деп әуре болудың ешқандай қажеті жоқ. Оны тоқтату өте қиын, тіпті оның қажеті де жоқ», - деді нарколог маман Серғазы Мамытов.

«Маскүнемнен туылған бала кемтар болып туылады»

Нарколог маман ішімдік тұтынып мас жағдайда  балалы көтерген жандардың сәбилері кемтар болып өмірге келетінін айтты.

«Ішімдік ер адамның да, әйел адамның да ағзасына өте зиян. Маскүнемдікпен ауыратын әйелден де, еркектен де туылған бала кемтар болып туылады. Себебі, ішімдік ішіп жүрген уақытта ер адамның да, әйел адамның да ағзасына ішімдіктің уы барғаннан кейін ол түгел ағзаны, ұрықты зақымдайды. Сондай-ақ, ішімдік еркектің еркектік қабілетін төмендетеді. Себебі, уланудың әсерінен алғашында сезімтал болады, күнде мас болып жүргеннен кейін жарамсыз, қабілетсіз күйге түседі. Соның салдарынан еркектік қабілеті жоғалады. Сондықтан өте зиянды нәрсе. Мұның барлығы уланудың әсерінен пайда болатын нәрсе», - деді маман.

«Әйелдер де, ер адамдар да ішімдікке салынып кетті»

Серғазы Мамытовтың айтуы бойынша, әйел мен ер адамның ішімдікке салынуы тең. Қазіргі таңда ер адамдар да, әйелдер де ішімдікке салынып кеткен көрінеді.

«Қазір ішімдікке кім көп салынады дегенде, еркектер мен әйелдердің арасында тепе-теңдік пайда болған. 90 жылдарға дейін көбінесе еркектер ішетін, әйелдер аяқ тартып ішпей жүретін. 90 жылдардан бастап бері қарай барлығы базарға шығып, сауда жасап жүріп денемізді қыздырып аламыз деп спирттік ішімдік ішіп жүрді. Ол кезде спирттің барлығы Қытайдан алынып келді. Ол жерде барлығы таза спирт болған жоқ. Шеттен алынып келген техникалық спирттер болды. Соның кесірінен оған тәуелділік тез пайда болып, қазір әйелдер де, ер адамдар да ішімдікке салынып кетті. Айырмашылық бір ақ нәрсе. Әйелдер басында жасырынып ішіп, кейін психикалық тәуелділік пайда болған уақытта олар көп жұрттың ортасында ішіп бастайды. Ал еркектерде керісінше. Олар басында жұрттың арасында ішіп жүріп, кейін маскүнемдікке салынып кеткеннен кейін жалғыз өзі іше бастайды. Тағы бір жағдай. Еркектерге қарағанда, әйелдер маскүнемдікке тез салынады. Себебі, әйелдердің ағзаларында еркектердің ағзаларына қарағанда 10%  су кем. Әйелдердің маскүнемдікке тез салынуы да, тез мас болуы да осыдан. Себебі, спирттік ішімдік ағзаға түскен уақытта сумен араластырғанда оларға тез мас болып, маскүнемдікке салынып кетеді. Еркектер мен әйелдердің маскүнемдіктегі айырмалығы осы», - деді нарколог маман.