Қан айналымының орталық органы бұл жүрек. Бұл процеске тағы қандай тірі организмдердің қатысы бар. Қан айналысының үлкен және кіші шеңбері қалай жүргізілетінін kyn.kz сайтында оқып таныса аласыз. Омыртқалы жануарда қан айналу тұйық тамырлар жүйесінде жүреді. Қан айналудың орталық органы жүрек. Сүтқоректілерде жүректің тамырлар 1-1 мен тек жүрек арқылы ғана байланыстың 2 тұйық қан айналу шеңберін жасайды. Үлкен және кіші. Қан айналымның үлкен шеңбері болса қан жүректің сол жақтағы қарыншасынан қолқа арқылы шығып дененің өкпеден басқа барлық органдарына таралып одан соң төменгі және тағы қуыс веналар арқылы оң қарыншаға түседі. Одан әрі қан кіші қан айналу шеңберіне өтеді. Бұл былайша қан оң қарыншадан өкпе артериясы арқылы шығып өкпеге барады. Өкпе капиллярынан өтіп қан 4 өкпе веналары арқылы сол жүрекшеге құяды. Одан соң қарыншаға түсіп қайта қан айналу үлкен шеңберіне өтеді. Жүректің шығатын қан тамырларының барлығын артерия деп аталады. Сүтқоректілерде және құстарда қан жүретін жүйенің құрлысы адамдікіндей болады. Төменгі сатылы омыртқасыздардан қан және қан жүретін тамырлары жоқ. Қоршаған ортамен органдарды жасушының арасындағы зат алмасу оларда су өттегі және тамақ заттардың тікелей ұлпа сұйықтығына өту арқылы жүріп отырады. Бұл заттар жасуша аралық жолдарда және жылжып жүреді. Филогентикалық даму барысында ұлпа сұйықтығы жүретін жолдар біраз кеңейеді. Бірақ қан жүретін жүйе өзінің қабырғалары бар ерекше тамыр пайда болғанда ғана айтуға болады. Омыртқасыздарды мұндай тамыр жүйесі сұйық емес. Буынтық құрттарда алғаш рет тұйыққа жүру пайда болған жүйесі. Бұл қан алып жүретін аппараттың эволюциясы дүние тамырының тұйық жүйесінің дамуындағы ерекше өзінің жиырлу арқылы тамырлардың толтырылып тұрған сұйықтардың қозғалуын тудыратын арнайы ретті органның програсивті жекеленіп күрделенуі. Құрттарда және ланцентивте жүрек. Оларда тек етті қабырғасы бар соғып тұратын арқа тамырлары ғана болады. Алғашқы кезде жүрек бөлінбеген 1 тұтас түрде болған. Одан соң балықтарда 2 камералы жүрек, қосмекенділерде 3 камералы жүрек 2 жүрекше және қарынша бауырмен жорғалаушыларды толық бөлінбеген 3 камералы жүрек.  Яғни 2 жүрекше және толық бөлінбеген қарынша. Құстармен сүт қоректілер 4 камералы сүтқоректілер қатар тортары сатылы бауырымен жорғалаушыларда крокодилдер 4 камералы. Бірақ ол суық денені. Бұл негізінде беретін биоцинтездің процестерінде болатын болып келеді. Яғни сакраз плазмалық римикулумндағы  оксин және миозин жүйкелерінің іс-әрекетіне байланысты. Қан айналудың үлкен және кіші шеңберлерін құрайтын тамырларды олардың қабырғаларының морфологиялық ерекшеліктеріне қарай диаметріне және функцияларды рөліне байланысты бірнеше топтарға бөлінеді. Қаңқаны және ірі артерияларды 7 ластикалық тани серпілімді және амортицацияланушы қан тамырлануға жатқызады. Оның қабырғалылардың ортаңғы қабатында эластикалық элементтер көп болады. Осылардың арасында қарыншалардың ырғақтығы систоларды кезінде созылған немесе кеңейген тамырлар чистоло кезеңінде серпіліп бұрынғы қалпына келе алады. Орташа және майда диаметірлі артериядағы етті тамырлар дағы. Диаметрі 15-70-ке дейін микро мм-дей болатын мета артиолдар Артерия веналық анастамоздар. Преканалярлық синтездер. Редистипті немесе кедергілі тамырлар деп аталады. Капиляцияларды алмасу тамырларына жатқызады. Сиымдылық тамырлар. Бұған постикапилярлық венулалар, вендулалар, веналалар, және әрі венералар жатады. Құрлысының жағынан веналар артериясы ұқсас. Бірақ олардың қабырғасының ортаңғы қабаты жұқа болады. Оларға қанның кері ағуына мүмкіндік бермейтін клапондарында  болады. Қан тамырлармен қозғалуының ерекшеліктерін анықтауын заңдарын геродинамикалық заңдар деп атайды. Оларға қан қысымы қанның ағу жылдамдығы қан айналу уақытында болады.