Сізді пара алуға немесе пара беруге мәжбүрлеген кезде не істеу керектігін білесіз бе? (ВИДЕО)
- автор kyn.kz
- 29 шілде, 2025
- 35

Пара беру – бұл коррупциялық құқықбұзушылық, яғни біреудің белгілі бір әрекеті немесе әрекетсіздігі үшін мемлекеттік қызметкерге ақша немесе басқа материалдық құнды зат беру.
Пара беруші де оны алушы да әкімшілік құқық бұзушылықтан бастап, қылмыстық жауапкершілікке дейін тартылады.
Қазақстан Республикасының Электронды үкімет порталында хабарланғандай, коррупциямен бетпе-бет келген қазақстандықтар шағым бере алады және марапат ала алады.
Дереккөзде хабарланғандай, коррупция туралы хабарлаған және құқықбұзушылыққа қарсы әрекет ететін тұлға мемлекет тарапынан қорғалады (Заңның 24-бабының 3-тармағы "Коррупциямен күресу туралы"). Сонымен қатар, ол адам туралы ақпарат мемлекеттік құпия болып табылады.
Қазақстандықтар осындай құқықбұзушылықтар туралы бірнешеорынға хабар бере алады.
- Қазақстан Республикасының Электронды үкімет порталы арқылы өтініш жіберу – электрондық цифрлық қолтаңба (ЭЦП) болуы қажет;
- Коррупцияға қарсы агенттік төрағасының блогына жазу – "Ашық диалог" сайты немесе ведомствоның ресми парақшасы арқылы жасауға болады;
Бұл ретте коррупция туралы хабарлама үшін сыйақы беріледі.
Коррупциямен күресуге көмек көрсеткені үшін марапат
"Коррупциялық құқықбұзушылық фактісі туралы хабарлаған немесе коррупциямен күресуге көмектескен тұлғаларды ынталандыру ережелерінде" біржолғы ақшалай сыйақының мөлшері құқықбұзушылықтың түріне байланысты.
Мысалы, :
- Коррупциялық құқықбұзушылықтар бойынша әкімшілік істер – 30 АЕК (МРП)
- Аз ауырлықтағы коррупциялық қылмыстар бойынша қылмыстық істер – 40 АЕК (МРП)
- Орташа ауырлықтағы коррупциялық қылмыстар бойынша қылмыстық істер – 50 АЕК (МРП)
- Ауыр коррупциялық қылмыстар бойынша қылмыстық істер – 70 АЕК(МРП)
- Өте ауыр коррупциялық қылмыстар бойынша қылмыстық істер – 100 АЕК (МРП)
1 000 МРП асатын пара талап ету (немесе зиян келтіру) туралы хабарлама үшін сыйақы осы соманың 10% құрайды, бірақ 4 000 АЕК (МРП)
Сонымен қатар, коррупция туралы жалған хабарлама үшін жауапкершілікті де ескеру маңызды.
Оның үшін 20 АЕК (МРП) көлемінде ескерту немесе айыппұл қаупі бар, әкімшілік кодексінің 439-бабына сәйкес. Жыл ішінде қайталанған құқықбұзушылық 40 АЕК (МРП) көлемінде жазаға әкеледі.
Қазақстандықтарға парамен бетпе-бет кездескен жағдай болды ма деген сұрақ қойдық: